कर्णालीमा माओवादी : जनयुद्धको आधार क्षेत्रमै गठबन्धनको सहारा किन ?

सुर्खेत । नेकपा माओवादी केन्द्रका नेताहरू कर्णाली प्रदेशलाई आफ्नो आधार इलाका भन्दछन् । यद्यपि, निर्वाचनमा माओवादीले आफ्नो आधार इलाकामै पनि अन्य दलसँग तालमेल गर्ने गरेको छ । संघीयतापछि दुई वटा स्थानीय तहका निर्वाचन र एउटा राष्ट्रिय निर्वाचन भइसकेको छ । माओवादीले यी निर्वाचनमा कुनै न कुनै दलसँग तालमेल गरेकै पाइन्छ ।

०७४ को राष्ट्रिय चुनावमा नेकपा एमालेसँग वाम एकता गरेर चुनावी मैदानमा होमिएको माओवादीले खासै फाइदा लिन सकेन । बरु एमालेले वाम गठबन्धनको फाइदा लिन सफल भयो । एमालेसँग मिलेर जाँदा १२ वटा प्रतिनिधिसभा क्षेत्रमध्ये माओवादी पाँच ५ सिटमा सीमित रह्यो । जबकि एमालेले १ सिट बढी गरी ६ वटा सिटमा आफ्नो वर्चश्व कायम गर्‍यो ।  प्रदेशसभा अन्तर्गतका २४ क्षेत्रमध्ये १४ वटामा एमालेले ओगट्दा माओवादी ९ सिटमा सीमित रह्यो । यतिबेला माओवादी दोस्रो राजनीतिक दल त बन्यो तर आफ्नो जनाधार जोगाउन सकेन ।
गत वैशाख ३० मा सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा पनि माओवादीले नै घाटा व्यहोर्नुपर्‍यो । माओवादीको पोजिसन स्थिर रहे पनि ०७४ मा जितेका दुई वटा पालिका गुमाएको छ । ०७४ कोे निर्वाचनमा एमालेले २७ पालिका जित्दा माओवादी र कांग्रेसले २५/२५ र दुईवटामा स्वतन्त्रले नेतृत्व पाएका थिए । जनमतको आधारमा हेर्ने हो भने एमाले ३८, माओवादी ३२ र कांग्रेसले तेस्रो नम्बरमा २७ प्रतिशत जनमत पाएको थियो । तर यो पटक कांग्रेस, एकीकृत समाजवादीसँग अपुरो तालमेल गरेको माओवादी २३ पालिकामा सीमित हुन् पुग्यो । ०७४ मा तेस्रो नम्बरमा रहेको कांग्रेसले ३२ पालिका जित्दा एमालेले १५ पालिका जित्यो ।

माओवादीको आधार इलाका मै हरेक निर्वाचनमा सिट गुमाउँदै जाने हो भने कर्णालीका माओवादीको साख गुम्दै जाने खतरा बढ्ने भन्दै बुधबार, बिहीबार र शुक्रबार आयोजित प्रशिक्षण कार्यक्रममा चिन्ता व्यक्त गरिएको थियो । दुई दिन जिल्ला समन्वय समितिको सभा हल र शुक्रबार केन्द्रीय नेताहरूको सहभागितामा सिटी हलमा आयोजित प्रशिक्षण कार्यक्रममा माओवादीको जनमत नेताहरूको गुटबन्दी र स्वार्थका कारण गुम्दै गएकोप्रति आम, कार्यकर्ता र सहभागीहरूले चिन्ता व्यक्त गरे ।

प्रशिक्षण कार्यक्रममा सहभागी प्रदेश सदस्य हुम्लाका गोपाल बुढा जनयुद्धको आधार क्षेत्र कर्णाली भए पनि अहिले जनमत खस्किएको प्रति चिन्ता व्यक्त गर्दछन् । रातोपाटीसँग कुरा गर्दै उनले भने, ‘माओवादीका भुइँ कार्यकर्ताले जुन परिस्थिति भोगिरहेका छन्, त्यो नेताहरूको जीवनशैली र व्यक्तित्वसँग नमिल्ने खालको भयो । त्यो हामीले पनि अनुभूति गरेकै कुरा हो । जसले गर्दा पार्टीप्रति जनताको आशा, अपेक्षाको दुरी बढ्दै गएको देखिन्छ ।’

उनी पार्टी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले बोलेका प्रत्येक कुरा वर्तमान अवस्थासँग मेल खाने बताउँछन् । ‘अध्यक्ष कमरेडले जसरी आक्रामक शैलीमा नेताहरूलाई थर्काउनुभयो, निर्देशन दिनुभयो, त्यो स्वाभाविक पनि हो, अब नेताहरू सच्चिनु नै पर्छ,’ उनले भने, ‘प्रशिक्षणले आगामी निर्वाचनमा अघि बढ्न प्रेरित गरेको छ ।’

पार्टी अध्यक्ष प्रचण्डले कर्णाली माओवादीको आधार क्षेत्र भएको र यही क्षेत्रमा माओवादी कमजोर भएको खण्डमा केन्द्रमा समेत त्यसको धक्का लाग्ने बताएका थिए । प्रचण्डले भनेका थिए, ‘म यहाँ (कर्णाली) मा पनि गुटैगुट देख्छु, त्यो कार्यकर्तामा होइन, नेताहरूमा । कार्यकर्ताहरूलाई नेताहरूको गुटबन्दीलाई तोड्ने गरी अघि बढ्न आग्रह गर्दछु ।’

नेताहरूकै कारण अपेक्षाकृत रूपमा जनमत नपाएको भन्दै प्रचण्डले नेताहरूलाई सचिन्न निर्देशन दिएका थिए । प्रचण्डको भनाइपछि सिटी हलमा व्यापक हो–हल्ला नै मच्चियो । प्रशिक्षण कार्यक्रममा सहभागी एक केन्द्रीय सदस्यले रातोपाटीसँग भने, ‘प्रचण्डज्यूले जे भन्नुभयो, कर्णालीमा ठ्याक्कै त्यही भएको छ । जसले गर्दा नेतामा मात्र नभई कार्यकर्तामा समेत विभाजनको घनचक्कर बढेको छ ।’

ती केन्द्रीय सदस्यले मुख्य गरी कर्णालीमा दुई वटा गुट रहेको बताए । ‘त्यो भनेको शक्ति बस्नेत र जनार्दन शर्मा हो,’ उनले भने, ‘उहाँहरुबीचको गुट–उपगुटको लडाइँले कार्यकर्ता विभाजित भएका छन् ।’

प्रकाशित मिति : २०७९ भाद्र १९ गते आइतवार
प्रतिक्रिया दिनुहोस